Een bijzondere combinatie van werken voor voorjaarsconcert 2010
Voor haar voorjaarsconcert in 2010 koos Cantate Corde voor een combinatie van twee requiems: het minder bekende requiem van Eleanor Daley en het vaker vertolkte requiem van Gabriel Fauré. Het concert werd ingeleid met het eerste Brandenburgs Concert van Johann Sebastian Bach, uitgevoerd door Camera Musicorum Bredana.
Recensie BN DeStem bijzonder lovend!
De recensie in BN De Stem van maandag 19 april 2010 is bijzonder lovend:
CANTATE CORDE – Cantate Corde verheft de dood tot engelenzang
Gehoord: voorjaarsconcert door oratoriumvereniginig CantateCorde op 17 april in de Lambertuskerk in Raamsdonk onder leiding van André Telderman
Het lijkt vreemd. Een lenteconcert met op het programma twee requiems. Toch is de keuze van Oratoriumvereniging Cantate Corde te billijken. Het koor, onder bezielende leiding van André Telderman, heeft namelijk met de requiems van Eleanor Daley en Gabriel Fauré gekozen voor blijmoedige requiems waarin na het sterven een hoopvolle eindbestemming gloort. Lieflijke en optimistische muziek die de dood uittilt boven aardse beslommeringen zoals ook de lente de doodse winter overwint. Beide requiems zijn zachtmoedig van aard als wiegenliedjes die rust en vrede brengen. Cantate Corde voelt de sfeer van deze requiems haarfijn aan en interpreteert en combineert de tekst en muziek vanuit een zachtzinnig en sereen beleven. Hierbij verdient vooral de uitvoering van het a capella werk van Daley groot respect. Hier moet keihard gewerkt zijn om deze bepaald niet eenvoudige moderne muziek zo ingetogen en toch vol spanning weg te zetten. In deze prachtcompositie worden gregoriaanse invloeden wonderlijk gecombineerd met hedendaagse harmonieën en haast atonale klanken en dissonanten versmelten in een warme eenheid. Dit stelt eisen aan een koor: er móet zuiver gezongen worden, er móet naar elkaar geluisterd worden en de zangers móeten daarbij onbaatzuchtig zijn. De samenklank móet homogeen zijn en partijen moeten elkaar de ruimte geven om in bepaalde passages naar voren te komen. Cantate Corde maakt dit zonder meer waar. Aangestuurd door Telderman komt daar, gesteund door een prima dictie en uitgebalanceerde dynamiek, ook de juiste passie en spanning bij. Het bijzondere welslagen van dit werk mag echter ook worden toegeschreven aan de overtuigende bijdrage van de krachtige maar vooral heldere sopraan Josje Zwaans-van Duren. Al in het eerste requiem aeternam verheft zij de dood op indrukwekkende wijze tot engelenzang. Hier zweeft haar gouden stemgeluid boven een gregoriaanse melodie. Later herhaalt Zwaans-van Duren haar hemelse zangwijze in het bekoorlijke Pie Jesu van Fauré. Camera Musicorum Bredana onder leiding van Paul de Meyer begeleidt dit requiem van Fauré op inspirerende wijze. Het orkest heeft zich ook in het Brandenburgse Concert van J.S.Bach van de beste kant laten zien!
Monique Meeuwisse
Daley (1955)De Canadese Eleanor Daley werd in 1955 geboren in Parry Sound (Ontario). Zij studeerde piano en orgel aan het Royal Conservatory in Toronto en het Trinity College in Engeland. Haar Requiem, dat zij in 1993 heeft gecomponeerd, is een hedendaags a-capellawerk met een combinatie van teksten uit de Latijnse Missa pro Defunctis (mis voor overledenen) en Engelse teksten, onder meer uit de bijbel en het “Book of Common Prayer”. In 1994 ontving zij van de Vereniging van Canadese koordirigenten de Choral Award for Outstanding Choral Composition voor dit werk. Haar requiem wordt gekenmerkt door een subtiele en gevoelige verstrengeling van tekst en muziek. Haar stijl is flexibel, en van een bedrieglijke eenvoud.
Fauré (1845-1924)
Fauré werd in 1845 in het Franse Pamiers. Al op jonge leeftijd kreeg hij les van onder meer Saint-Saëns in compositie, alsmede piano- en orgelles. In 1896 werd hij compositieleraar aan het Parijse conservatorium, waar hij compositielessen gaf aan onder meer Debussy en Ravel. Zijn Requiem componeerde hij in 1893. Het is geen uiting van treurnis over een overledenen. Fauré schreef zijn dodenmis “pour le plaisir”. Misschien is dat een verklaring voor de troostende lichtheid die het stuk zo bijzonder maakt. Zelf zegt hij daarover: “Het wordt wel gezegd dat mijn Requiem niet de angst voor de dood uit, en iemand noemde het een slaapliedje voor de dood. Maar zo zie ik de dood, als een blijde overlevering en een streven naar de blijdschap hierboven, in plaats van een pijnvolle ervaring. In mijn Requiem heb ik misschien ook instinctief een vluchtweg gezocht van wat goed en deugdelijk is, na al die jaren van het spelen van orgel op begrafenissen. Ik weet het zeker, ik wilde iets anders schrijven.”
Uitvoerenden
Het concert werd uitgevoerd door de zeventig zangers van Cantate Corde, met de medewerking van drie solisten: sopraan Josje Zwaans, bariton Ferdinand Liebenberg en bas Henk Hoonhout, de laatste uit de eigen gelederen van Cantate Corde. Koor en solisten werden begeleid door het orkest Camera Musicorum Bredana, onder leiding van Paul de Meyer, en de continuo werd verzorgd door Christ Vergouwen (harmonium). Het geheel stond natuurlijk weer onder leiding van dirigent André Telderman.